HỘI CHỨNG GIẢM ĐẺ TRÊN GIA CẦM (EDS)

Tổng quan về HỘI CHỨNG GIẢM ĐẺ (EDS)

Hội chứng giảm đẻ (Egg Drop Syndrome – EDS) là một bệnh truyền nhiễm do virus Adenovirus nhóm III (EDS-76 virus) gây ra, thường gặp ở gà mái đẻ. Bệnh làm giảm năng suất trứng đột ngột, trứng vỏ mỏng, nhăn nheo, nhạt màu hoặc không có vỏ, khiến người chăn nuôi thiệt hại lớn.

🧬 1. Nguyên nhân

• Do virus EDS-76 thuộc họ Adenoviridae, nhóm III.

• Virus có khả năng tồn tại lâu trong môi trường, kháng tốt với nhiều chất sát trùng.

• Mầm bệnh lây lan qua:

  • Trứng (lây dọc): từ gà mái mẹ sang gà con.

  • Nước uống, dụng cụ, người, xe vận chuyển (lây ngang).

  • Thường bộc phát mạnh khi gà bắt đầu vào đẻ hoặc đang đẻ ổn định.

---

🐔 2. Loài mắc bệnh

• Gà đẻ trứng (gà công nghiệp, gà giống, gà ta, gà Ai Cập).

• Vịt, ngan cũng có thể nhiễm nhưng thường không biểu hiện rõ triệu chứng.

---

⚠️ 3. Triệu chứng lâm sàng

• Tỷ lệ đẻ giảm đột ngột 10–40%, đôi khi đến 50%.

• Chất lượng vỏ trứng giảm:

  • Vỏ mỏng, sần, nhăn nheo hoặc không có vỏ (chỉ có màng).

  • Màu vỏ nhạt, đốm trắng, dễ nứt vỡ.

• Lòng trắng loãng, lòng đỏ nhỏ hoặc méo.

• Gà vẫn ăn uống bình thường, không sốt, không tiêu chảy — nên dễ nhầm với stress hoặc thiếu dinh dưỡng.

• Ở đàn bị nặng có thể thấy vỏ mềm hoặc trứng dính cloaca.

---

🔬 4. Bệnh tích (khi mổ khám)

• Buồng trứng teo, có nang vỡ hoặc xuất huyết.

• Ống dẫn trứng có dịch vàng nhầy.

• Không có tổn thương đặc trưng ở các cơ quan khác.

---

🧫 5. Chẩn đoán

• Dựa vào:

  • Lâm sàng: giảm đẻ, vỏ trứng bất thường, không triệu chứng toàn thân.

  • Loại trừ các bệnh khác: IB (viêm phế quản truyền nhiễm), Newcastle, thiếu khoáng.

• Xét nghiệm xác định:

  • Huyết thanh học (HI test, ELISA)

  • PCR phát hiện EDS virus

---

💊 6. Phòng bệnh

• Tiêm phòng vắc xin EDS:

  • Thường tiêm lúc 16–18 tuần tuổi (trước khi đẻ).

  • Dạng vắc xin nhũ dầu bất hoạt (Oil Emulsion Vaccine).

• Quản lý vệ sinh nghiêm ngặt:

  • Dùng trứng giống sạch mầm bệnh.

  • Khử trùng thường xuyên chuồng, máng, nước uống.

  • Không dùng chung dụng cụ giữa đàn gà, vịt.

• Tăng sức đề kháng: bổ sung vitamin ADE, khoáng, chất điện giải.

---

💊 7. Điều trị

• Không có thuốc điều trị đặc hiệu (do là virus).

• Có thể hỗ trợ:

  • Vitamin ADE, B-complex, chất điện giải.

  • Men tiêu hóa, thuốc bổ gan – thận để phục hồi sức đẻ.

• Nếu có nhiễm ghép E. coli hoặc Mycoplasma, dùng kháng sinh phù hợp (như Florfenicol, Doxycycline,…).

---

📈 8. Ảnh hưởng kinh tế

• Giảm sản lượng trứng 10–40%, đôi khi mất hẳn lứa đẻ.

• Trứng loại II, vỏ mềm, nứt → không bán được, tỷ lệ ấp nở giảm mạnh.

• Lợi nhuận giảm rõ rệt trong 1–2 tháng sau khi bệnh xảy ra.

---

🧩 9. Tóm tắt nhanh