1.Bệnh Mycoplasma suis ở heo: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng trị
1.1 Giới thiệu về bệnh Mycoplasma suis:
Bệnh Mycoplasma suis** (trước đây còn gọi là Eperythrozoonosis) là một trong những bệnh truyền nhiễm mãn tính thường gặp trên heo. Tác nhân gây bệnh là vi khuẩn **Mycoplasma suis** – ký sinh trực tiếp trên hồng cầu, gây phá hủy tế bào máu và dẫn đến thiếu máu huyết tán.
Hình 1: M. suis trên hồng cầu. A, C, E: quan sát dưới kính hiển vi quang học.
Bệnh có thể xảy ra ở **mọi lứa tuổi heo**: từ heo con, heo cai sữa, heo thịt đến heo nái, gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời.
Hình 2: Bệnh xảy ra trên heo con
1.2 Đặc điểm tác nhân gây bệnh Mycoplasma suis:
– Thuộc nhóm vi khuẩn không có vách tế bào (Mollicutes).
– Không bắt màu Gram và kháng nhiều loại kháng sinh như penicillin, cephalosporin.
– Ký sinh trực tiếp trên hồng cầu → gây tan máu.
– Có thể tồn tại dai dẳng trong cơ thể và tái phát khi vật chủ bị stress.
1.3 Cơ chế gây bệnh:
1. Vi khuẩn bám vào hồng cầu và phá vỡ màng tế bào.
2. Gây thiếu máu huyết tán (hemolytic anemia).
3. Làm giảm vận chuyển oxy trong cơ thể.
4. Heo bị suy nhược, vàng da, sốt cao và có thể chết nếu nhiễm nặng.
1.4 Triệu chứng lâm sàng của bệnh Mycoplasma suis:
1.4.1 Giai đoạn cấp tính:
– Sốt cao 41–42°C.
– Vàng da, mắt đỏ.
– Heo suy nhược, thở gấp, tim đập nhanh.
– Heo nái dễ sảy thai, giảm sữa.
– Heo con yếu, chậm phát triển.
1.4.2 Giai đoạn mãn tính:
– Ăn kém, chậm lớn.
– Da nhợt nhạt, thiếu máu.
– Heo còi cọc, gầy sút cân.
– Thai yếu, chết phôi sớm.
2. Chẩn đoán bệnh:
2.1 Dựa vào lâm sàng:
– Thiếu máu, vàng da, sốt từng cơn.
– Cần phân biệt với PRRS, tụ huyết trùng, leptospirosis.
2.2 Xét nghiệm:
Hình 5: Tiêu bản máu ở heo nhiễm M. suis. (A, B) Thể cấp, M. suis (chấm màu nâu đỏ) hiện diện trên khắp hồng cầu, gây biến dạng hồng cầu. (C, D) Thể mãn, M. suis hiện diện rãi rác trên hồng cầu. Hồng cầu bị biến dạng, hư hại, không bắt màu thuốc nhuộm Giemsa.
– Soi máu tươi: thấy Mycoplasma suis bám trên hồng cầu.
– PCR: phương pháp chính xác nhất.
– Chỉ số máu: số lượng hồng cầu, Hematocrit, Hemoglobin đều giảm.
3. Phác đồ điều trị bệnh Mycoplasma suis:
3.1 Kháng sinh đặc hiệu:
– Oxytetracycline 20% (tiêm bắp): 1 ml/10 kg, liên tục 3–5 ngày.
– Doxycycline 50% (trộn ăn): 1g/20 kg/ngày, dùng 5–7 ngày.
3.2 Bổ sung máu – hỗ trợ tái tạo hồng cầu:
– Sắt hữu cơ, Butaphosphan + B12, Acid folic.
– Kẽm chelate, Vitamin B complex.
3.3 Tăng sức đề kháng & chống stress:
– PARA C, BETAIN C 35%, HEMO MAX.
3.4 Truyền dịch (nếu mất nước, bỏ ăn):
– Ringer Lactate + Dextrose 5%.
3.5 Hỗ trợ tiêu hóa và gan thận:
– Men bào tử, HEPATOL B12, LIVER DETOX.
4. Phòng bệnh Mycoplasma suis trong chăn nuôi
4.1 Quản lý chuồng trại:
– Vệ sinh máng ăn, máng uống hàng ngày.
– Sát trùng chuồng định kỳ 1–2 lần/tuần.
– Dụng cụ tiêm phải khử trùng sau khi dùng.
4.2 Kiểm soát lây lan:
– Nguyên tắc “một kim – một con”.
– Cách ly heo mới nhập 2–3 tuần.
– Cách ly heo bệnh ít nhất 10 ngày.
4.3 Kiểm soát côn trùng trung gian:
– Xịt thuốc diệt ve, rệp, mạt định kỳ.
– Diệt ruồi, gián và vệ sinh nơi ẩm thấp.
4.4 Tăng cường dinh dưỡng & miễn dịch:
– Bổ sung khoáng chất (sắt, kẽm), vitamin (B12, acid folic, C, E).
– Sử dụng các chế phẩm bổ máu, giải độc gan, men tiêu hóa.
4.5 Lịch phòng bệnh gợi ý:
– Heo con 3–7 ngày tuổi: tiêm sắt + B12.
– Heo cai sữa: Doxycycline + bổ sung vitamin, men bào tử.
– Định kỳ mỗi tháng: sử dụng chế phẩm bổ máu, giải độc gan, men tiêu hóa.
5. Kết luận
Bệnh Mycoplasma suis ở heo** là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, dễ lây lan và khó trị dứt điểm. Người chăn nuôi cần:
– Phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
– Tăng cường quản lý vệ sinh, kiểm soát côn trùng.
– Bổ sung dinh dưỡng và nâng cao sức đề kháng cho đàn heo.
👉 Nếu bạn đang gặp vấn đề với **bệnh Mycoplasma suis**, hãy liên hệ ngay với **Công ty Cổ phần Thuốc thú y Đại Dương** để được tư vấn phác đồ điều trị và phòng bệnh hiệu quả nhất.
Công ty cổ phần thuốc thú y Đại Dương
Địa chỉ: Đoàn Quang Dung, Xã Gia Lâm, Thành phố Hà Nội
Hotline: 0967 28 46 46
Website: dd-oceanvet.com
Fanpage: Công ty Cổ Phần Thuốc Thú Y Đại Dương – Oceanvet